در حکومت عدل جهانی امام زمان(عج) که بهعنوان عصر ظهور و برقراری صلح و عدالت مطلق شناخته میشود، جایگاه و منزلت هر فرد براساس تقوا، ایمان و عمل صالح او تعیین خواهد شد. ثروت و فقر هیچ نقشی در تعیین جایگاه افراد در این جامعه نخواهد داشت و همه افراد در سایه عدالت الهی و کرامت انسانی زندگی خواهند کرد.
در حکومت حضرت حجت(عج) که عدالتمحور است، جایگاهی برای ثروتمندان و اغنیا در نظر گرفته شده که ریشه در آیات قرآن کریم و روایات متعدد دارد. در مصاحبه قبل به قشر مستضعفان اشاره شد که بهعنوان اصحاب امام زمان(عج) نیز شناخته میشوند که در حکومت مهدوی نقشی محوری ایفا میکنند. در این گفتوگو به بررسی جایگاه ثروتمندان میپردازیم.
بیشتر بخوانید:
حجتالاسلام محسنالله وردی، پژوهشگر حوزه مهدویت و مدرس حوزه علمیه همدان در گفتوگو با ایکنا از همدان اظهار کرد: جایگاه ثروتمندان در حکومت امام مهدی(عج) براساس آموزههای قرآن و روایات، موضوعی است که با ظرافتهای اخلاقی و عدالت اجتماعی در هم آمیخته است. در منابع معتبر، از جمله روایات و تفاسیر، دیدگاههای مختلفی در این باره ارائه شده است که به برخی از آنها اشاره میشود.
ثروتمندان باتقوا و نیکوکار؛ برخی روایات، ثروتمندان باتقوا و نیکوکار را از یاران خاص امام مهدی(عج) دانسته و بر نقش آنها در یاری رساندن به نهضت و ترویج عدالت و احسان در حکومت مهدوی تأکید کردهاند.
این دسته از ثروتمندان، کسانی هستند که ثروت خود را از طریق حلال و مشروع به دست آورده و در مسیر رضای خدا و کمک به نیازمندان از آن استفاده میکنند. امام باقر(ع) در این زمینه میفرمایند: «هنگامی که قائم ما ظهور کند، ثروتمندان مؤمن و نیکوکار اموال خود را در راه او انفاق میکنند و به یاری او میشتابند.»
ثروتمندان ستمگر و محتکر؛ در مقابل، روایات متعددی ثروتمندان ستمگر و محتکر را مورد مذمت قرار داده و آنها را از دشمنان سرسخت امام مهدی(عج) دانستهاند. این ثروتمندان، کسانی هستند که ثروت خود را از طریق ظلم، ستم، احتکار و استثمار دیگران به دست آورده و حاضر به انفاق و کمک به نیازمندان نیستند. امام علی(ع) در این خصوص در خطبه 151 نهجالبلاغه میفرمایند: «مبادا گمان کنید که ثروتمندان در حکومت مهدوی(عج) نیز میتوانند به ثروتاندوزی و ظلم خود ادامه دهند. در آن زمان، اموال ستمگران به بیتالمال منتقل شده و بهطور مساوی میان مردم تقسیم خواهد شد.»
تقوا و ایمان به خدا؛ در حکومت امام مهدی(عج) معیار ارزش افراد، تقوا و ایمان به خدا خواهد بود و نه ثروت و مال دنیا. ثروتمندان نیز مانند سایر افراد جامعه، موظف به رعایت تقوا، عدالت و انفاق در راه خدا هستند.
حلال بودن ثروت؛ ثروتمندان در حکومت مهدوی(عج) باید از حلال بودن ثروت خود اطمینان حاصل کنند. ثروتی که از طریق ظلم، ستم، ربا، رشوه و یا سایر راههای غیرمشروع به دست آمده باشد، در آن حکومت پذیرفته نخواهد بود.
انفاق و کمک به نیازمندان در قالب مسئولیت اجتماعی؛ ثروتمندان در حکومت مهدوی(عج) موظف به انفاق و کمک به نیازمندان و محرومان جامعه هستند. آنها باید از اموال خود در جهت رفع فقر، کمک به ایتام، مسنّین و افراد معلول و همچنین در راه ترویج عدالت و احسان استفاده کنند. در قرآن کریم آمده است «وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لاَ يَنْفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ و کسانی که طلا و نقره را انباشته میکنند و در راه خدا انفاق نمیکنند، آنان را به عذابی دردناک بشارت ده» (توبه / آیه 34).
تزکیه نفس و دوری از غرور؛ ثروتمندان در حکومت مهدوی باید از غرور و خودبرتربینی پرهیز کنند و با فروتنی و تواضع با دیگران برخورد کنند. آنها باید به یاد داشته باشند که ثروت و مال دنیا، فانی و گذراست و تقوا و ایمان به خدا است که ثروت و مایه سعادت ابدی محسوب میشود. غرور و تفاخر به ثروت جایی در جامعه مهدوی نخواهد داشت و ثروتمندان موظف به تواضع و فروتنی در برابر دیگران خواهند بود. در حدیثی از امام علی (ع) آمده است «التَّوَاضُعُ زِينَةُ الْمُؤْمِنِ وَ التَّكَبُّرُ سِمَةُ الْمُنَافق فروتنی، زیور مؤمن و تکبر، علامت منافق است.»
ثروتمندانی که در حکومت امام مهدی(عج) شاخصههای اخلاقی را رعایت نکنند، با پیامدهای منفی روبرو خواهند شد. از جمله مصادره اموال؛ اموال ثروتمندان ستمگر و محتکر در حکومت مهدوی (عج) مصادره شده و به بیتالمال منتقل خواهد شد. مجازات و طرد از جامعه؛ ثروتمندانی که در برابر تعالیم و احکام الهی سرپیچی کنند و از یاری رساندن به نهضت امام مهدی(عج) خودداری کنند، مورد مجازات قرار خواهند گرفت.
مستضعفان جایگاه ویژه و محوری در حکومت مهدوی دارند، آنها که در طول تاریخ مورد ظلم و ستم قرار گرفتهاند، به جایگاه واقعی خود دست خواهند یافت و عزیز و سرافراز خواهند شد. آیه پنجم سوره قصص میفرماید: «وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ و ما اراده داشتیم که بر آن طایفه ضعیف و ذلیل کرده شده در آن سرزمین منت گذارده و آنها را پیشوایان (خلق) قرار دهیم و وارث (ملک و جاه فرعونیان) گردانیم.» مفسران و روایات، این آیه را نویدبخش حکومت مستضعفان در آخرالزمان به رهبری امام مهدی(عج) میدانند. روایات متعددی نیز در مورد جایگاه مستضعفان در حکومت امام مهدی(عج) وجود دارد. از جمله این روایات، حدیثی از امام علی(ع) است که میفرمایند: «هنگامی که قائم(عج) ظهور کند، مستضعفان ذلیل و خوار سر بلند میکنند و عزیز میشوند.»
همچنین براساس روایات، در حکومت امام مهدی(عج) عدالت اجتماعی بهطور کامل برقرار خواهد شد و مستضعفان از جایگاه و منزلت ویژهای برخوردار خواهند شد. مستضعفان در حکومت مهدوی دارای ویژگیهای اخلاقی برجستهای هستند که در روایات به آنها اشاره شده است. این ویژگیها عبارتند از ایمان و تقوا، صبر و استقامت، تلاش و کوشش، قناعت و ایثار و فداکاری.
همچنین ثروتمندان باتقوا و نیکوکار از یاران خاص امام مهدی(عج) دانسته شده و به یاری رساندن به نهضت و ترویج عدالت و احسان در حکومت مهدوی نقش دارند. این ثروتمندان، اموال خود را از طریق حلال به دست آورده و در مسیر رضای خدا و کمک به نیازمندان از آن استفاده میکنند.
در مقابل، ثروتمندان ستمگر و محتکر مورد مذمت قرار گرفته و از دشمنان سرسخت امام مهدی (عج) محسوب میشوند. این ثروتمندان، ثروت خود را از طریق ظلم، ستم، احتکار و استثمار به دست آورده و حاضر به انفاق و کمک به نیازمندان نیستند. در حکومت امام مهدی (عج)، تقوا و ایمان به خدا معیار ارزش افراد است و نه ثروت و مال دنیا. ثروتمندان نیز مانند سایر افراد جامعه موظف به رعایت تقوا، عدالت و انفاق در راه خدا هستند.
حلال بودن ثروت، انفاق و کمک به نیازمندان، و تزکیه نفس و دوری از غرور از جمله شاخصههای ثروتمندان در حکومت مهدوی است. ثروتمندانی که این شاخصهها را رعایت نکنند، با پیامدهایی مانند مصادره اموال و مجازات و طرد از جامعه روبرو خواهند شد. در نهایت، در حکومت امام مهدی(عج) ثروتی پذیرفته است که از راه حلال بهدست آمده باشد و در مسیر رضای خدا و یاری رساندن به نیازمندان و محرومان جامعه استفاده شود.
انتهای پیام